PAŁAC W BRZEZIU   gm. Brześć Kujawski, pow. Włocławek

kategoria:

zabytki architektury - pałace, dworki, chaty

opis:

Pałac w Brzeziu został zbudowany w 1873 roku. Zaprojektował go warszawski architekt Artur Goebel dla ówczesnego właściciela Leopolda Kronenberga. Jest to budowla w modnym w latach 70. XIX wieku tzw. kostiumie francuskim, czyli stylu łączącym  elementy francuskiego renesansu i manieryzmu.
   Bryła pałacu jest zwarta, nieregularna z okrągłą, czterokondygnacyjną wieżą w południowo-wschodnim narożu. Budowla jest piętrowa, oparta na rzucie przypominającym nieco literę H, z prostokątnym korpusem zwróconym fasadą ku północy. Bryłę pałacu wzbogacają płytkie ryzality, a od zachodu wydatne ryzality wyższe o jedną kondygnację, zamknięte trójbocznie. Od frontu, w wewnętrzne naroża pomiędzy ryzalitem a korpusem, ustawiono przedsionek osłaniający wejście główne, z drugiej strony - przeszklony ogród zimowy, natomiast od ogrodu do ryzalitu przystawiono cylindryczną, czterokondygnacyjną wieżę. Takie ukształtowanie bryły pozwoliło na ciekawe zakomponowanie wysokich dachów z wystawkami, tak typowych dla kostiumu francuskiego.
   Drugim wyróżnikiem budowli w tym stylu była dekoracja elewacji; z tłem ścian wyłożonych czerwoną cegiełką silnie kontrastują wytynkowane na biało boniowane obramienia okien i narożników, imitujące kamienne oprawy. W naokiennik pierwszego piętra ryzalitu wprawiono sztukatorską płycinę ze świeżo otrzymanym herbem właściciela. We wnętrzach zachowały się jeszcze pozostałości dekoracji, przede wszystkim sztukaterie i posadzki. Dawną świetność rezydencja odzyskała dzięki remontowi przeprowadzonemu w 1987 roku.
W skład zespołu pałacowego w Brzeziu wchodzą:
- pałac murowany z 1873 roku,
- oficyna murowana z końca XIX wieku - "Wilsonówka"
- oficyna murowana z końca XIX wieku,
- stróżówka z bramą - murowana z 1873 roku,
- dwie stajnie murowane z końca XIX wieku,
- dom buchaltera z końca XIX wieku,
- dom pisarza z końca XIX wieku,
- dwa czworaki z końca XIX wieku,
- park pałacowy z 1889 roku.
   "Wilsonówka" jest niewielkim parterowym domem, murowanym z cegły, otynkowanym. Natomiast druga oficyna, zniekształcona kilkoma przybudówkami, to budynek murowany z cegły, otynkowany, parterowy z użytkowym poddaszem. Położony na planie zestawionych narożami prostokątów, z których większy zorientowany jest dłuższą osią na północ, a mniejszy na wschód. Bryła prostokątna kryta dachem naczółkowym.
   Brama wjazdowa do pałacu składa się z dwóch murów o detalu naśladującym formy pałacu.
   Obecnie w pałacu zlokalizowane jest Pogotowie Opiekuńcze, który zajmuje park i znajdujące się w nim oficyny, pełniące funkcje mieszkalne.

źródło:

Omilianowska M., Polska, pałace i dwory, Warszawa, 2005
www.brzesckujawski.pl

jak trafić:

Miejscowość Brzezie znajduje się w północnej części gminy Brześć Kujawski. Najbliższe otoczenie zespołu pałacowo-parkowego to lekko pofałdowana równina przecięta w kierunku wschód - zachód głębokim jarem o stromym zboczu. Dojazd autobusami PKS z Włocławka lub Brześcia Kujawskiego.
 

zdjęcie:


fot. ze strony
www.brzesckujawski.pl