KOŚCIÓŁ P.W. ŚW. BARBARY  W STAROGRODZIE  gm. i pow. Chełmno 

kategoria:

zabytki architektury - budowle sakralne
opis: Kościół parafialny p.w. św. Barbary w Starogrodzie wzniesiono w 1754 roku w stylu późnobarokowym. Nad portalem znajduje się marmurowa tablica erekcyjna z datą 1759. Fundatorem był biskup chełmiński Wojciech Stanisław Leski. W świątyni znajduje się płyta nagrobna i epitafium duchownego, który zmarł w roku 1758. Świątynię zbudowano częściowo na fundamentach gotyckiego kościoła p.w. św. Piotra, wzmiankowanego w 1276 r. Prawdopodobnie z tego kościoła pochodzą wczesnogotyckie cegły umieszczone w posadzce obecnej nawy głównej i zakrystii.
   Kościół jest murowany, jednonawowy, z prostokątnym korpusem i trójkątnie zamkniętym prezbiterium od zachodu. Po jego bokach zbudowano pięcioboczne kaplice. Dwie kwadratowe wieże, zakończone czterodzielnymi baniastymi hełmami, kryją dzwony z 1631 i 1668 roku. Wnętrze nakryte pozorną kolebką z polichromią rokokową z 3. ćwierci XVIII w. przedstawiającą 12 Apostołów.  Część wyposażenia późnobarokowa i rokokowa. Ołtarz główny z XVIII w., w środku zawiera płaskorzeźbę św. Barbary w obłokach, a pod nią klęczącego przed aniołem św. Stanisława. W górnej części płaskorzeźba Trójcy Świętej w glorii. Ołtarze boczne pochodzą z 1730 r. i wykonane zostały dla kościoła śś. Janów w Toruniu, skąd zostały przeniesione.
   Kult św. Barbary w Starogrodzie sięga  1243 r., kiedy Krzyżacy przenieśli tu relikwie skradzione ze spalonej grodowej kaplicy w Sartowicach na przeciwległym brzegu Wisły. Relikwie umieszczono w kaplicy zamkowej w Starogrodzie, której nadano wezwanie św. Barbary. Starogród stał się w krótkim czasie największym miejscem pielgrzymkowym w państwie krzyżackim, przyciągającym pielgrzymów z całej Europy. Na początku wojny trzynastoletniej relikwie przeniesiono do Malborka. Pamięć o nich przetrwała w wezwaniu  kościoła w Starogrodzie, który pierwotnie nosił wezwanie św. Piotra.
źródło: Budzyński T., Gonia R., Szlakiem gotyckich świątyń, Od Starogrodu do Wielkiego Wełcza, Stolno, 2008
tablica informacyjna w kościele
www.turystyka.torun.pl
jak trafić: Kościół p.w. św. Barbary znajduje się w centrum wsi, przy głównej drodze. Dojazd autobusami PKS z Chełmna i Bydgoszczy. Obok kościoła przechodzi żółty szlak Bydgoszcz - Chełmno oraz szlak zielony okolic Chełmna.  zobacz na mapie
 
zdjęcie:


fot. A. Sikorska