Historia
Parafia prawdopodobnie istniała już przed 1143 r., a w 1249 r. został wymieniony w dokumentach pleban radziejowski. Kościół, którego główny zrąb murów zewnętrznych zachował się do dnia dzisiejszego, fundowany był w 1331 r. przez Jana Grota, biskupa krakowskiego, dygnitarza królewskiego Kazimierza Wielkiego.
   Historyczne wiadomości są o nim bardzo skromne. W XVI w. miał mieć wieżę z zegarem znajdującym się pod opieką magistratu. W 1590 r. wdowa po staroście radziejowskim Janie, Zofia Leszczyńska ufundowała przykościelną kaplicę południową. W tym samym czasie kościół był restaurowany (XVI w.). Znajdowały się w nim cztery ołtarze. Natomiast wizytacja z 1779 r. informuje, że "wieże kościelne razem z murem odpadły i w gruzy rozwalone zostały". Według dalszej relacji w kościele znajdowała się wówczas podłoga z desek, trzy okna od strony południowej, dwa od północnej. Były również dwa pomieszczenia do chowania zmarłych. Na przeciwko głównego wejścia stała wolnostojąca dzwonnica drewniana gontem pokryta z jednym dzwonem.
   Kościół na przestrzeni wieków dzielił los miasta i wielokrotnie po kataklizmach wojennych i zniszczeniach pożarowych był odbudowywany. Miasto drewniane paliło się często, częściowo lub całkowicie przed 1493 r., ponownie przed 1528 r., 1610 r., 1656 r., 1704 r. Ponieważ za każdym razem ucierpiał również kościół, wymagał on potem odbudowy. W 1720 r. sprowadzeni do Radziejowa Pijarzy objęli parafie w 1730 r. Do kościoła przybudowali oni klasztor niszczony pożarami w 1732, 1736, 1759 r. Po kolejnym zniszczeniu budynku pożarem w połowie XIX w. kościół został odbudowany w latach 1860-64. ze znacznym przekształceniem neogotyckim. Po opuszczeniu przez Pijarów Radziejowa rozebrano klasztor i kolegium.  W 1913 r. wybudowano nową kaplicę południową, a północnej dobudowano nowy szczyt neogotycki.  W 1928 r. podwyższono dach nad prezbiterium do pierwotnej wysokości kryjąc go dachówką. Z zachowanego zabytku w obecnym stanie nie można w całości odczytać przebiegu gotyckiego muru zewnętrznego czyli - rysunku pierwotnego rzutu poziomego kościoła.

Architektura kościoła
Obecnie kościół p.w. Wniebowzięcia NMP jest murowany z cegły palonej w układzie gotyckim, miejscami z dość regularnym wypunktowaniem płaszczyzny ściany ciemniejszymi główkami cegły zendrówki. Dwuprzęsłowe prezbiterium zamknięte trójbocznie ma dobudowaną od północy neogotycką zakrystię z przedsionkiem. Do szerszej i wyższej nawy czwórprzęsłowej przylegają od północy i południa kaplice z 1913 r., od zachodu natomiast neogotycka kruchta. Prezbiterium przesklepione jest neogotyckim krzyżowym dwuprzęsłowym sklepieniem z gurtami spływającymi na przyścienne pilastry. Podobnie przesklepione są kaplice bocznej nawy, która dla odmiany zamknięta jest górą stropem drewnianym płaskim. Łuk tęczy, arkady kaplic i wejście do zakrystii przesklepione są półkoliście. Z zewnątrz mury wzmocnione są skarpami, przy prezbiterium dwuuskokowymi, przy nawie pojedynczymi, lecz tak masywnymi, że mogły kiedyś przenosić siłę rozpierającą sklepienia gotyckiego. Masyw tych ostatnich łagodzą i dekorują podtynkowe wnęki (blendy) ostrołukowe, w dolnej partii podwójne bez słupka, ponad uskokiem bliźniacze ze słupkiem. Na wschodniej ścianie prezbiterium blenda przesklepiona jest późnogotyckim oślim grzbietem. Cokół budynku ceglany, wydzielony uskokiem na zewnątrz. Na północnej ścianie nawy licznie przemurowania, ślady wejść, sklepień po dawnej dobudowanym i rozebranym klasztorze pijarów. W górnej partii ściany kilka niewysokich okien ostrołukowych, głęboko rozglifionych oraz blend. W szczytowej ścianie zachodniej nad kruchtą dwie blendy skrajnie przesklepione są półkoliście a środkowa podobnie, lecz z uskokiem. Ściany szczytowe korpusu nawy posiadają zwieńczenie neogotyckie z lat 1860-64. Dachy siodłowe, kryte nad prezbiterium i kaplicami dachówką, nad nawą i dobudówkami blachą, co zupełnie zatraciło pierwotny charakter stromego dachu gotyckiego.

Zabytkowe wyposażenie
Zasadniczy wystrój wnętrza jest neogotycki z XIX w., jednakże zachowały się niektóre elementy starsze. W lewym ołtarzu bocznym znajduje się płaskorzeźba patronki kościoła, Matki Boskiej Szkaplerznej z XVIII/XIX w., w ołtarzu kaplicy północnej św. Stanisław i Sebastian z XVIII w., w kaplicy południowej krucyfiks z XVI w. Ze sprzętu liturgicznego najwartościowsza jest późnogotycka monstrancja wieżyczkowa z XVI w. z barokową puszką, popiersiem Boga Ojca i gołębicą oraz figurkami św. Piotra i Stanisława biskupa, Łukasza i Mateusza z XVII w., jednakże ze stopą dorobioną już w XIX w.
   W północno-zachodnim narożu cmentarza kościelnego znajduje się neogotycka, pięknej ciesielskiej roboty drewniana dzwonnica. Jest w niej dzwon fundowany w 1729 r. przez Benedykta Kozłowskiego, mieszczanina radziejowskiego, odlany przez F.F. Kriegera w Toruniu, a przelany w 1783 r. przez Andrzeja Jędraszkiewicza.

Do Radziejowa dojedziemy drogą krajową nr 62.  Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP usytuowany jest  w najwyższym punkcie miasta, w południowo-wschodnim obrzeżu średniowiecznego miasta i pewnym oddaleniu od rynku, przy skrzyżowaniu ulic Kruszwickiej i Szkolnej.