GRODZISKO W STARORYPINIE pow. Rypin
zabytki architektury - grodziska
O wartości naukowej stanowiska archeologicznego w Starorypinie stanową nie tylko pozostałości grodu, początkowo pierścieniowatego a później stożkowatego. Starorypin to rozległy kompleks osadniczy złożony z grodu oraz osad przygrodowych i cmentarzysk.
Podczas badań archeologicznych w roku 2007 stwierdzono na sztucznie usypanym kopcu ślady dwóch budowli drewnianych późnośredniowiecznych, zbudowanych w konstrukcji szachulcowej. Starsza budowla całkowicie drewniana jest datowana na II połowę XIII w., młodsza na fundamencie kamiennym - na przełom XIII i XIV wieku Na tzw. grodzisku stożkowatym odkryto również wiele przedmiotów codziennego użytku m.in. naczynia ceramiczne, kości zwierzęce oraz tzw. przedmioty wydzielone, w tym przedmioty z żelaza, kości, rogu, srebrne monety (brakteaty krzyżackie), gwoździe, grzebienie kościane, paciorki szklane, skoble, okucia, elementy stroju, fragment naczynia szklanego itd.
W roku 2008 oprócz badań gródka stożkowatego założono wykop badawczy o wymiarach 7 na 4 metry na grodzisku pierścieniowatym. Z eksploracji uzyskano bardzo liczny materiał – ceramikę, kości zwierzęce, przedmioty z żelaza, m.in. topór i nóż bojowy. Ciekawostkę stanowi fakt, iż w późnym średniowieczu pomiędzy grodziskiem pierścieniowatym a stożkowatym przebiegała fosa, która dodatkowo ochraniała siedzibę zarządcy w Starorypinie. Odkryto złożone nawarstwienia kulturowe, zawierające zabytki pochodzące z czasów średniowiecza od XII do 1 połowy XIV wieku.
Już w roku 2008 rozpoczęto pracę, również na stanowisku numer 3 – gdzie we wczesnym średniowieczu istniała osada przygrodowa a w późnym średniowieczu funkcjonował cmentarz. Największym odkryciem oprócz licznego materiału masowego (ceramika, kości zwierzęce, osełka kamienna, przedmioty z żelaza, grzebień kościany) jest zlokalizowanie cmentarzyska średniowiecznego, a dokładniej jego południowego skraju. W roku 2008 odsłonięto 3 groby: dziecka, mężczyzny i młodej kobiety. Zainteresowanie badaczy skoncentrowało się przede wszystkim wokół grobu dorosłego mężczyzny, który miał skrępowane nogi w kostkach oraz rozbitą czaszkę.
W roku 2009 otworzono dwa wykopy badawcze na stanowisku numer 3, które znajduje się na wschód od dawnego grodu. Najciekawsze tajemnice odsłoniła przed nami ziemia w wykopie badawczym nr 3, ponieważ na tak małej przestrzeni – 7 na 4 metry - było pochowanych aż 11 osób. Wszystkie pochowane tam osoby nie posiadały wyposażenia grobowego, jedynie jeden z mężczyzn mógł być wyposażony w sprzączkę od pasa wykonaną z żelaza. Ciała zmarłych zgodnie z regułą średniowieczną ułożono na osi wschód – zachód z głową po stronie zachodniej. Oprócz ludzkich grobów archeolodzy odkopali obiekt mieszkalny, jamy gospodarcze i warstwy średniowiecze datowane na 2 połowę XI, XII i 1 połowę XIII wieku z dużą ilością ceramiki, kości zwierzęcych i innych przedmiotów codziennego użytku. Najwięcej było ułamków naczyń ceramicznych, około kilkanaście tysięcy. Oprócz tego z warstw ziemi wydobyto biżuterię, kłódkę, gwoździe, przęśliki, żarno, kości zwierzęce, przedmioty z kości i rogu, grzebienie, haczyki na ryby itp.
Ciekawostkę stanowi fakt, że poniżej warstw wczesnośredniowiecznych w 2009 roku natrafiono na ślady osady związanej z kulturą pomorską, datowane na okres lateński. Są to bardzo dobrze zachowane warstwy kulturowe i obiekty gospodarcze, zawierające dużą liczbę naczyń ceramicznych ręcznie lepionych, charakterystycznych dla kultury pomorskiej, kości zwierzęce, narzędzia z krzemienia.
oprac. na podstawie tekstu mgr Jadwigi Lewandowskiej - kierownika ekspedycji archeologicznej w Starorypinie.
fot. ze strony
http://www.muzeum.rypin.eu
fot. z wikipedii
